Coaching tâm lý: Định nghĩa, Đặc điểm & Ứng dụng

Coaching tâm lý thực sự chỉ là một tên gọi khác của coaching

Dù có những sự khác biệt, cả chuyên gia huấn luyện và trị liệu đều cần làm việc với tâm lý của khách hàng. Trị liệu tâm lý thường tỏ ra hiệu quả khi khách hàng đang trải qua những giai đoạn bất ổn tâm thần – trong khi đó, huấn luyện sẽ phát huy tác dụng với phần lớn các trường hợp còn lại.

Như vậy, liệu có giải pháp nào tốt hơn không? Câu trả lời sẽ còn tùy vào từng trường hợp cụ thể. Một số người cần sự hỗ trợ của một chuyên gia trị liệu; trong khi những người khác sẽ cần đến góp ý từ một huấn luyện viên. Điều quan trọng là bạn phải lựa chọn phù hợp với đặc điểm và nhu cầu của mình.

Trị liệu tâm lý là lựa chọn thích hợp khi bạn:

• Nghĩ rằng bản thân đang bị trầm cảm.
• Gặp khó khăn với chứng hoang tưởng.
• Đang lo lắng quá mức.
• Có vấn đề về nghiện ngập.
• Bị sợ hãi hoặc ám ảnh cực độ.

Coaching tâm lý là giải pháp dành cho những cá nhân:

• Mong muốn đạt được những mục tiêu giúp bạn hạnh phúc và viên mãn hơn trong cuộc sống.
• Xây dựng tương lai tốt đẹp hơn.
• Cải thiện hiệu suất làm việc và sự hài lòng trong cuộc sống.

So sánh coaching tâm lý tích cực và life coaching

Gữa huấn luyện tâm lý và huấn luyện cuộc sống (life coaching) có rất nhiều điểm giống nhau. Trước tiên, ta hãy cùng xem xét kỹ hơn sự tương tự giữa hai mô hình này:

• Xuất phát từ nhu cầu muốn thay đổi của coachee: Cả hai mô hình huấn luyện đều hoạt động trên cùng một nền tảng cốt lõi là coachee đã quyết định thay đổi, có động lực học hỏi và phát triển, sẵn sàng lắng nghe phản hồi và trải nghiệm những điều mới mà huấn luyện sẽ cung cấp cho họ.
• Không cố gắng hoàn thành vai trò của trị liệu: Huấn luyện phát huy hiệu quả cao nhất với những cá nhân có đủ năng lực trí tuệ cảm xúc để đối phó với thử thách và đón nhận sự thay đổi.
• Chấp nhận giá trị của cảm xúc tiêu cực: Trong cả hai mô hình, cảm xúc tiêu cực được xem là yếu tố cần được chấp nhận và điều chỉnh để giúp cá nhân tiến tới thay đổi và mục tiêu mong muốn.
• Nhấn mạnh việc trao quyền cho cá nhân: Trọng tâm của tất cả các công cụ, bài tập và hoạt động trong cả hai phương pháp huấn luyện này là giúp khách hàng đi sâu hơn và phát triển hơn nữa năng lực tự nhận thức (self-awareness) – từ đó đưa ra những lựa chọn sáng suốt, tích cực và hướng tới cuộc sống mà họ hằng mong muốn.

Bây giờ, chúng ta hãy cùng xem xét một số điểm khác biệt giữa hai mô hình này:

• Life coaching mang tính khám phá nhiều hơn, tập trung vào các nguồn lực tự nhiên, nội tại. Trong khi đó, coaching tâm lý có xu hướng nghiêng về nghiên cứu các thuộc tính và kết quả có thể đo lường được. Do đó, khách hàng sẽ dễ hình dung được kết quả cần đạt được và hành trình để đi tới đó.
• Life coaching có tính linh hoạt cao hơn, không chịu sự chi phối của bất kỳ trường phái tư tưởng nào. Trong khi đó, coaching tâm lý thường được thực hiện dựa trên các nguyên tắc của tâm lý học tích cực.

Coaching phát huy hiệu quả cao nhất khi cung cấp cho khách hàng một khuôn khổ phù hợp với nhu cầu, mục tiêu và trải nghiệm cá nhân của họ. Huấn luyện cuộc sống và Huấn luyện tâm lý tích cực đều mang lại điều này – và khi kết hợp cùng nhau, huấn luyện viên có thể mang tới một trải nghiệm bổ ích cho tất cả coachee.