Giấu nghề: Tác hại khi không chịu chia sẻ thông tin

Giao tiếp thiếu minh bạch – Biến thể khác của hành vi che giấu thông tin

Song song với hành vi “giấu nghề”, một thói quen xấu khác mà nhiều người trong chúng ta (đặc biệt là các cấp lãnh đạo quản lý) thường hay rơi vào – đó là việc thiếu minh bạch trong giao tiếp và tương tác với nhưng người xung quanh. Trong rất nhiều tình huống, chúng ta phạm phải sai lầm này hoàn toàn do vô tình – thậm chí vì ý muốn tốt, chẳng hạn như:

• Khi ta quá bận rộn với công việc – và quên không chia sẻ với đồng nghiệp những thông tin có giá trị.
• Khi ta quên không mời ai đó tham gia họp/ thảo luận chung.
• Khi ta giao việc cho cấp dưới, song lại không dành thời gian để hướng dẫn cho họ chính xác cách chúng ta muốn công việc được hoàn thành.
• v.v…

Trong tác phẩm ‘What got you here won’t get you there‘, TS. Marshall Goldsmith chia sẻ một câu chuyện như sau:

“Một hôm, một người hàng xóm của tôi nhờ cậu con trai lau rửa chiếc xe Lexus SUV. Vâng lời, cậu con trai đổ đầy xô nước và bắt đầu lau xe bằng một miếng bọt biển. Tuy nhiên, cậu không để ý rằng miếng bọt biển có hai mặt – một mặt nhám, mặt kia mềm.

Khi người cha ra xem thử con mình làm như thế nào, ông nhận thấy người con trai đã cạo đi khá nhiều lớp tráng men sáng bóng của chiếc Lexus. Điều này làm ông vô cùng tức giận. Chiếc Lexus của ông đã bị hủy hoại hoàn toàn. Làm sao con trai ông có thể ngu ngốc như vậy? Ông hét lên giận dữ:

“Con không biết làm một việc đơn giản như rửa xe sao?”

Nhưng khi trấn tĩnh lại – và nhận thấy rằng con trai mình tỏ ra rất xấu hổ và buồn bã trước điều đã xảy ra, ông bình tĩnh nói với cậu.

“Con trai, cha không giận con đâu. Cha giận bản thân mình – vì lẽ ra cha phải nói cho con biết cách làm công việc này sao cho đúng. Cha chưa bao giờ dạy con cách rửa xe, và đó là lỗi của cha.”

Mọi căng thẳng ngay lập tức biến mất – khi người hàng xóm của TS. Goldsmith nhận ra rằng ông đã sai lầm khi không chia sẻ một số thông tin quan trọng trong quá trình giáo dục con trai mình.

Phần lớn trường hợp, hành vi che giấu thông tin không phải do ác ý – mà vì ta không ý thức về tầm quan trọng của nó.

Đây thực sự là một điều đáng mừng – bởi nó đồng nghĩa với việc ta hoàn toàn có thể thay đổi nó.

Cũng trong tác phẩm của mình, TS. Goldsmith chia sẻ về việc ông từng cố vấn cho một người bạn đang gặp rắc rối với trợ lý của mình. Cụ thể, hai người không thể gắn kết được với nhau – và bạn của ông không biết tại sao, hoặc làm thế nào để khắc phục vấn đề. Tất cả những gì ông có thể kết luận được là “chúng tôi không hợp với nhau”.

Trước khi nói chuyện với người trợ lý, TS. Goldsmith đặt câu hỏi cho người bạn của ông:

“Theo anh, nếu được hỏi, người trợ lý sẽ cho rằng khuyết điểm lớn nhất của anh trong vai trò quản lý là gì?”

“Có lẽ là tôi không giao tiếp đủ với cô ấy. Tôi không chia sẻ thông tin và thường xuyên để cô ta không biết được điều gì đang diễn ra.”

“Còn gì nữa không?”

“Không, chỉ vậy thôi. Như thế chưa đủ sao?”

“Anh có nghĩ là cô ấy đúng không?”

“Có.”

Sau đó, khi TS. Goldsmith trao đổi với người trợ lý, cô cũng đồng ý rằng vấn đề của bạn của ông là không thường xuyên chia sẻ thông tin.

Để giúp đỡ người bạn của mình, TS. Goldsmith đã đóng giả là một nhà nghiên cứu hành vi người tiêu dùng – muốn tìm hiểu cách khách hàng sử dụng sản phẩm của công ty. Ông đã theo sát người bạn từ lúc người này đến nơi làm việc, quan sát hành vi của ông với trợ lý cho đến lúc tan sở.

Mọi thứ sau đó đều sáng tỏ. Người bạn của ông đến văn phòng khoảng mười lăm phút trước trợ lý của mình. Điều đầu tiên ông làm là kiểm tra e-mail. Sau đó, điện thoại di động đổ chuông và ông bắt máy trả lời. Trong lúc trò chuyện, trợ lý của ông tiến đến và nói lời chào buổi sáng. Ông vẫy tay với cô – trong khi vẫn tiếp tục nói chuyện điện thoại.

Khi kết thúc cuộc gọi, ông quay sang màn hình máy tính, ghi lại một số ghi chú và trả lời một số e-mail. Trợ lý của ông đến bên cạnh và nói rằng một khách hàng của ông đang gọi tới – và ông bắt máy ngay. Sau đó là ba cuộc gọi khác đến trong vòng chưa đầy hai mươi phút. Vừa xong một cuộc, ông lập tức gọi lại cho những người này – trong khi vẫn tập trung vào máy tính để xử lý các email được gửi đến.

Điều này diễn ra lặp đi lặp lại suốt toàn bộ buổi sáng.

Đến trưa, TS. Goldsmith hỏi người bạn của ông:

“Ngày nào mọi thứ cũng diễn ra như vậy hả?”

“Phải, thường là vậy.”

Như TS. Goldsmith nhận xét, bạn của ông đã phạm phải tật xấu khi không chia sẻ thông tin với người trợ lý. Và ông làm như vậy hoàn toàn không phải do ác ý hay cố tình.

Nguyên nhân là vì ông quá mất tập trung, thiếu tổ chức, quá bận rộn với việc trả lời các cuộc gọi và xử lý công việc – đến nỗi ông không bao giờ có thời gian ngồi lại với trợ lý của mình để thảo luận công việc hàng ngày.

Đó cũng là lý do chính khiến rất nhiều người trong chúng ta che giấu thông tin. Không phải là vì ta muốn “giấu nghề” – mà đơn giản là vì chúng ta quá bận rộn.

Chúng ta có ý tốt, nhưng lại thất bại trong việc truyền tải thiện ý đó.

Kết quả là ta ít khi chia sẻ – dù đó là một bản tin thời sự, một thông báo trước, hoặc hướng dẫn mọi người cách làm điều gì đó mà chúng ta không có thời gian để tự làm. Theo thời gian, mọi người bắt đầu cho rằng ta có thói quen che giấu thông tin.

Điều này không giống với khi ta “giấu nghề” – song kết quả cuối cùng thì không hề khác biệt gì cả.